Felsefenin alanı konu anlatımı: Felsefi düşüncenin temellerini, ana dallarını ve tarihsel gelişimini öğrenmek için kaynağınız burası!
Felsefenin Alanı
Felsefe Nedir?
Felsefe, Yunanca Philia (sevgi) – sophia (bilgelik) kelimelerinden oluşan Philosophia “bilgelik sevgisi” anlamına gelmektedir. Philosophia, durup dinlenmeden doğru bilgiye ulaşma eylemidir. Philosophia kelimesinin ortaya çıktığı zaman diliminde iki düşünür tipi vardır, Bunlar:
Philosophos: Bilgeliği arayan, hakikati elde etmeye çalışanlar.
Sophos: Bilgeliğe ve hakikate sahip olduklarına inananlar.
Bilgiyi seven, bilgeliğe ulaşmaya çalışan ve bu amaç doğrultusunda felsefe yapan kişiye filozof denir. Bütün bunlardan anlaşılacağı gibi philosophia, insanın hakikate ulaşması için çaba göstermesi gerektiğini ifade eder. Felsefe, bilgiyi ve bilgeliği sevme ve bu alanda çaba gösterme anlamındadır. Bilgelik, sınırlı varlık alanının bilgisi değil, bütün varlık alanlarını içine alan her şeyin tümel bilgisini ifade eder. Felsefe sözcüğünden bilgeliği inceleme, bilgelikten de, bütün var olanların tam bilgisi anlaşılır. Felsefede bilgeliğe ulaşmak için ilk nedenleri, ilkeleri aramakla işe başlamak gerekir. Bu nedenle felsefe diğer bütün bilimlerle ilişki halindedir. Felsefede bu tümel bilgiye, hakikat (doğruluk) denir. Dolayısıyla felsefe hakikati arama çabasının ürünüdür.
Felsefe Nasıl Doğmuştur?
- Merak ve Öğrenme Arzusu
- Mitoloji ve Dinsel Açıklamaların insanlara Yeterli Gelmeyişi
- Toplumsal Refah Ortamının Yüksek Olması
- Özgür Düşünce Ortamının Varlığı
Felsefe Niçin Gereklidir?
Bir insan etkinliği olarak felsefe, insan için bir ihtiyaçtır. Soru sormadan, merak etmeden, düşünmeden yaşayamayan insan, felsefeye her zaman ihtiyaç duyacaktır. Felsefe, insana her şeyden önce disiplinli düşünmeyi öğretir. Çevresinde olan bitenlere eleştirel gözle bakabilmeyi öğretir. Bunun yanında, neyin, nasıl, niçin değerlendirilebileceği konusunda sistemli çalışma ve araştırma yapma yollarını da gösterebilir.
Felsefe insana düşünmeyi öğreten bir sanattır. İnsanı insan yapan ve onu diğer varlıklardan ayıran en önemli özelliği düşünebilmesidir. İnsanın diğer varlıklara göre değerini artıran düşünebilmesi ve düşündüğünü diğer insanlara çeşitli şekillerde aktarabilmesidir. Düşünme özelliği insana, diğer varlıklardan farklı olarak sürekli kendini yenileme, geliştirme ve diğer varlıklardan üstün olma gücünü sağlamıştır. İnsan bu güç sayesinde medeniyetler kurmuş, bilimsel buluşlar ve icatlar yapmış, evreni tanıma ve anlama çabası içerisine girmiştir. Evreni anlama ve yorumlama çabası ancak felsefeyle olanaklıdır. Bu yönüyle felsefi inceleme, fikirler dünyasına bir çağrıdır.
Felsefenin Tanımları
Felsefe, filozofa bağlı bir söylem (öznel bir düşünce) olduğu için filozofça felsefenin günümüze kadar birçok tanımı yapılmıştır. Felsefe tanımlarından bazıları şunlardır:
- Felsefe; insan, evren ve değerleri anlamak amacıyla var olanların temel ilkelerini ve ilk nedenlerini araştıran, düzenli, sistemli, birleştirici, eleştirici nitelikli bir bilgi ve düşünüş biçimidir.
- Felsefe; insanın kendisi, yaşamı, içinde yaşadığı toplum ve evren üzerinde düşünme etkinlikleri sonucunda ortaya çıkmış bir disiplindir.
- Felsefe; bilginin temelinde bulunan birtakım doğrulara ulaşma çabasıdır. Felsefe, doğruya ulaşmayı amaçlarken, eldekileri sürekli ayıklar, eleştirel bir süzgeçten geçirir.
- Felsefe; kişinin kendisini ve çevresini anlama, açıklama ve yorumlama çabasıdır. En geniş anlamıyla felsefe; insanı, evreni, değerleri anlamak için sürdürülen bir araştırma çabası, birleştirici ve bütünleştirici bir açıklama gayretidir.
Felsefenin Özellikleri
- Felsefede bilgi değil, bilginin aranması amaçtır.
- Felsefi etkinlik sürekli devam eden bir süreçtir.
- Felsefe eleştirel bir bilgi türüdür
- Felsefe varlığı bir bütün olarak ele alır.
- Felsefe akıl ilkelerine dayanır.
- Felsefe çağın koşullarından etkilenir.
- Felsefe öncelikle bir meydan okuma, karşı çıkmadır.
Felsefe Ne İşe Yarar? (Felsefenin İşlevi)
- Felsefe bilimlere yol gösterir, bilimlerin gelişmesini sağlar.
- Anlama ve gerçeği görme ihtiyacını giderir
- İnancın biçimlenmesinde etkili olmuştur.
- Felsefe insanı “insan olma bilincine” ulaştırır.
- Eleştirel bir bakış açısı kazandırarak olayların anlaşılmasını kolaylaştırır.
- Toplumsal yaşamı etkiler.
- Felsefe ruh güzelliği sağlar.
- Bilgi toplumunun oluşmasını amaçlamış, bilginin üretilmesinde katkıda bulunmuştur.
Felsefi Problem (Felsefenin Soruları)
- Felsefi sorulara kesin cevap vermek imkansızdır.
- Felsefenin sorularını filozof sorar.
- Felsefi soruların cevabı düşünceye dayanır.
- Felsefe soruları her şeyin özünü belirlemeye yöneliktir.
- Felsefenin soruları zaman içinde değişikliğe uğrayabilir.
Filozof Kimdir?
- Filozoflar bilgeliğe ulaşmak isteyen kimselerdir.
- Filozoflar, sorgulayıcı ve şüpheci bir yapıya sahiptir.
- Filozofların görüşleri zamanla değişebilir.
- Filozoflar birbirinin görüşünden etkilenir.
- Filozoflar yaşadıkları çağda anlaşılamamıştır.
- Felsefe görüşler filozofların varlığına bağlıdır.
- Filozoflar öznel çözümlemeler üretir.
- Filozoflar farklı alanlardaki temel bilgilere sahip olmak zorundadır.
- Filozoflar yaşadıkları çağdan etkilenebilirler
- Filozofun kişisel birikimleri ve yaşantıları düşünce sistemlerini etkiler