KİTABIN ADI Gelibolu, Yenilginin Destanı
KİTABIN YAZARI NİGEL STEEL VE PETER HART
YAYIN EVİ SABAH-EPSİLON
SAYFA SAYISI 326
KİTABIN KONUSU:
Yalnız Türk ulusunun değil dünyanın çeşitli uluslarının da sessiz bir saygıyla andığı, Birinci Dünya Savaşı’nın en insancıl, en unutulmaz cephesi olmuş, insanoğlunun savaşma gücünden çok tinsel gücünü kanıtlamış olan Anafartalar Savaşı’ndan geriye on altı yaşındaki yiğitlerin mezarları, müzelerde sergilenen ilkel araç ve eşyalar, bir de yabancı askerlerin analarına, eşlerine gönderdikleri, onlardan aldıkları mektuplar kaldı. Elinizdeki kitap sıradan bir İngiliz askerinin gözünden bu büyük savaşı anlatmakta, politikacıların, generallerin ve amirallerin çizdiği savaş resminden çok farklı bir resmi, bir insanlık destanını sunmaktadır. Sıradan askerlerin günlüklerinden, mektuplarından ve kendileriyle yapılan konuşmalardan derlenmiş olan Gelibolu, okuru bu yakın geçmişe götürürken, bizleri resmi tarihin sayfalarından koparıp yaşanmış günlerin büyük hüzünlerine, küçük sevinçlerine ortak etmektedir.
KİTABIN ÖZETİ:
Osmanlı İmparatorluğu, Birinci Dünya Savaşının başlamasıyla beraber, tarafsızlığını ilan etmiş olmasına rağmen, Almanlara yakınlığıyla tanınan Enver Paşa ve Talat Bey’in iktidarda söz sahibi olmasıyla birlikte güçlü Alman ordularıyla birleşerek, eski gücüne kavuşma hayallerinin peşinden koşmaya başlamıştı. Almanların Boğazlardan Akdeniz’e gönderdiği iki geminin Türk donanmasının kontrolünden sorumlu olan İngiliz Denizcilik Heyeti yerine, gemilerle gelen Alman Amirali Wilhem Souchan’ın emrine verilmesi sonucu Almanya kendisine yeni bir müttefik daha bulmuş oluyordu.
Bu esnada İngiliz filosu bir Türk torpidobotunun Çanakkale Boğazı’ndan çıkmasına izin vermedi, Türkler de Boğazların kapatıldığını ilan ettiler. Bunu takip eden günlerde Rus kıyılarının Boğazlardan geçen iki gemi tarafından bombalanmasını müteakip, 31 Ekim’de Osmanlı İmparatorluğu, İtilaf Devletlerine karşı savaş ilan etti. İngilizler de bu esnada boş durmayarak 3 Kasım’da Seddülbahir ve Kumkale’yi bombaladı. Bombalanan tabyaların kontrolü için de 29 ncu Tümen Ege’ye gönderildi.
19 Şubat ve takip eden günlerde İngiliz erlerin önü cesetle doluydu. Cesetler çürümüş, kurtlanmış ve etrafa berbat bir koku yaymıştı. Ölüler eksilen kum torbalarının parçaları oluyorlardı. Savaşın bütün bu insan kayıplarına değip değmeyeceği her zaman tartışılabilecek bir konu olarak kalmıştır.
Bütün bu yapılan savaşlar neticesinde önemli bir ilerleme olmamış, bir iki tepe, birkaç ileri karakol alınmış, karşılığında binlerce ölü verilmişti. Aslında kayıptan başka hiçbir şey yoktu. Bunda da Gelibolu’daki kötü şartların rolü çok büyüktü. İçecek ve kullanılacak su sıkıntısı, yiyecek sıkıntısı ve hastalıklar gün geçtikçe sağlam insanları bile ölüme sürüklüyordu. Tuvaletin olmayışı, sineklerin etrafa mikroplar saçması sonucu dizanteri de baş göstermişti. İhtiyaç olan malzemelerin zamanında gelmemesi veya yeterli olmaması felaketi arttırıyordu. Yaralılar geriye, gemilere taşınıyorlardı. Fakat artık gemilerde yaralılar için ne yazık ki yer kalmamıştı.
Kasım ayı gelmiş ve havalar sertleşmeye başlamıştı. Aşırı yağmurlar sele dönüşmüş, fırtınalar ve buzlanma nedeniyle birçok asker donarak ya da boğularak ölmüştü. Artık savaşın sonuna gelinmiş, çekilme için gizli planlar yapılmaya başlanmıştı. Sonunda İngiliz kabinesi toplanarak, kaçınılmaz olana boyun eğdi: Gelibolu boşaltılacaktı. Boşaltma işlemleri geceleri ve gizlice yürütüldü. Geride işe yarar bir şey bırakmamaya gayret edildi. İlk etapta Suvla, en son olarakta Seddülbahir ile Anafartalar boşaltıldı. Hiç kimse Gelibolu’dan ayrıldığına pişman değildi. Ama içlerinden çok azı buna gerçekten sevinebiliyordu. Bu durumda geride bırakılan arkadaşlarının rolü çok fazlaydı.
İngiliz olsun, Avusturalyalı, Yeni Zelandalı, Fransız, Hintli, Kuzey Afrikalı veya Türk olsun, Gelibolu’da savaşmış tüm askerler korkunç bir deneyimden geçmişler ve birçoğu kendilerinden beklenenin en iyisini yapmışlar.
KİTABIN YAZARI HAKKINDA KISA BİLGİ:
Nigel Steel, Tarih, Türkiye ve Cumhuriyet Tarihi, Yakın Tarih kategorilerinde eserler yazmış bir yazardır.
Gelibolu kitabının yazarıdır. Nigel Steel kitapları; Epsilon Yayınları aracılığıyla kitapseverlerle buluşmuştur.
Nigel Steel tarafından yazılan son kitap “Gelibolu”, Epsilon Yayınları tarafından okurların beğenisine sunulmuştur.
Peter Hart, Osmanlı Tarihi, Tarih, Türkiye ve Cumhuriyet Tarihi kategorilerinde eserler yazmış bir yazardır.
Başlıca kitapları alfabetik sırayla; Gelibolu olarak sayılabilir.
Peter Hart kitapları; Alfa Yayınları, Epsilon Yayınları aracılığıyla kitapseverlerle buluşmuştur.
Peter Hart tarafından yazılan son kitap “Gelibolu”, Alfa Yayınları tarafından okurların beğenisine sunulmuştur.
