Kimyanın Temel Kanunları Konu Anlatımı ile kimyanın temel prensiplerini ve kanunlarını daha iyi anlayın. Kimya eğitimi ve temel kavramlar.
Kimyanın Temel Kanunları
1. KütleninKorunumu (Lavoisier) Yasası : Bir kimyasal tepkimede tepkimeye giren maddelerin kütlelerinin toplamı tepkimede oluşan maddelerin kütlelerinin toplamına eşittir. Tepkimeye giren atomların cins ve sayıları aynı kalır.
Örnek : CaCO3 —> CaO + CO2 tepkimesine göre
10 gram CaCO3 dan kaç gram CaO ve N.Ş.A kaç litre CO2 elde edilir.
2. Sabit Oranlar (Proust) Yasası : Bir bileşiği oluşturan elementlerin kütleleri arasında sabit ve değişmez bir oran vardır. Buna sabit oranlar yasası denir.
Örnek : SO3 bileşiği için mS/mO oranı nedir? (S:32, O:16 )
3. Katlı Oranlar Yasası: Aynı elementlerden oluşan iki bileşikte elementlerde birinin miktarı sabit iken diğerinin miktarları arasındaki orana katlı oran denir. Bu oran hem kütle oranı hem de atom sayıları arasındaki orandır. Katlı oranın uygulanabilmesi için bileşiklerin iki elementten oluşması ve basit formüllerinin farklı olması gerekir.
CO – CO2, N2O – N2O3, NO2 – N2O5 …
Örnek : PbO2 ile Pb3O4 bileşiklerinde Pb’ nin sabit değerine karşılık Oksijenler arasında sabit olan oran nedir?
Örnek : (ÖYS-88) X ile Y elementleri arasında iki farklı bileşik oluşmaktadır. I. Bileşiğin formülü XY, II. Bileşiğin formülü X4Yn’ dir. Aynı miktar X ile birleşen I. Bileşikteki Y kütlesinin II.Bileşikteki Y kütlesine oranı 2/5 ise n kaçtır?
A) 1 B) 2 C) 4 D) 5 E) 10
4. Birleşen Hacim Oranları Yasası: Gay Lussac tarafında önerilen ve yalnız gazlara uygulanan hacim oranları kanununa göre “Aynı sıcaklık ve basınçta reaksiyona giren gazların hacimleri arasında basit tamsayılarla gösterilebilen bir oran vardır.” Gay- Lussac ın bu düşüncesi Daltona destek olarak düşünülmüştü. Dalton suyun oluşumunu H + O –> HO şeklinde düşünmüştü.
H2 + Cl2 —> 2HCl
1 hacim 1 hacim 2 hacim
bu yasa diğer maddelere uygulanamıyor.
N2 + 3H2 —> 2NH3
1 hacim 3 hacim 2 hacim
5. Avagadro (Sabit hacim oranları) Yasası: Aynı şartlarda gaz reaksiyonlarında reaksiyona giren gazların ve reaksiyon sonunda oluşan gazların hacimleri arasında basit tam sayılarla ifade edilen bir oran vardır. Aynı şartlarda gazların hacimleri ile mol ve molekül sayıları doğru orantılıdır. Yani gazların mol sayıları yerine hacimleri, hacimlerinin yerinede mol sayıları alınabilir. Aynı şekilde gaz reaksiyonlarında aynı şartlarda gazların mol sayılarının yerine basınçları basınçlarının yerinede mol sayıları alınabilir.
Örnek : Aynı şartlarda 40 lt CO ile kaç lt O2 gazları tepkimeye girer kaç lt CO2 gazı oluşur?
Örnek : CO oluşturmak üzere eşit kütlede alınan karbon ve oksijenden hangisinin % kaçı artar ?
