5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun ve bu kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmeliğe göre özel güvenlik görevlileri; görev alanları, görev süreleri ve kimlik kartlarının yakasında takılı olduğu durumlarda kişi ve kurumların mal veya can güvenliklerini sağlayan kişiler olarak tanımlanmaktadır.
Hali ile özel güvenlik görevlileri yasa ve yönetmelikten kaynaklı bir takım yetkilere ve haklara sahiptirler.
Özel güvenlik görevlilerinin yetkilerine değinecek olduğumuzda tıpkı kolluk görevlileri yani polis ve jandarma gibi yetkilere sahip olduklarını görmekteyiz. Özel güvenlik görevlisi yetkileri size detaylı olarak aktarıyoruz.
Bir özel güvenlik görevlisi konser, spor müsabakası, toplantı, sahne gösterisi gibi etkinliklerde veya gar, terminal, havaalanı, liman gibi kişilerin toplu olarak seyahat ettiği ulaşım yerlerinde kanunen kimlik sorar. Hatta kimliğini göstermeyen kişinin girişine engel olur.
Yine arama yetkileri de bulunmaktadır. Bu yetki sayesinde özel güvelik görevlisinin çalışmakta olduğu yere girmek isteyen kişilerin üstleri ve çantaları x-ray veya el dedektörü gibi teknolojik cihaz yardımı ile aranır. Buradaki önemli nokta teknolojik cihazla aramadır. Yani özel güvenlik eli ile arama yapamaz. Ancak suçüstü hali var ise istisnai olarak kaba üst araması yapılarak suça konu şeyden arındırılması sağlanır.
Bir başka yetki ise emanete alma ve el koymadır. Terk edilmiş, unutulmuş veya henüz suç teşkil etmemekle birlikte tehlike doğurabilecek eşyaları emanete aldığı gibi suçüstü halinde ise suç eşyasına zorla el koyma yetkisine sahiptir.
Özel güvenlik görevlisinin işyeri ve konuta girme yetkisi de bulunmaktadır. Ancak bu yetkinin sınırları çizilmiştir. Görev alanı, görev süresi ve kimlik kartının yakasında takılı olduğu anlarda yangın, deprem ve sel gibi doğal afet sonucu birisinin imdat çağrısı üzerine sadece o ev veya işyerine girebilir.
Ayrıca özel güvenlik görevlilerinin yakalama yetkisi de vardır. Bu yetki sayesinde suçüstü halinde suçlu kişi, hakkında daha önceden verilmiş olan mahkûmiyet kararı bulunan kişi, kendi vücuduna zarar vermek isteyen kişi ile delil sayılabilecek olan eşyalara zarar veren kişiler yakalanır.
Özel güvenlik görevlileri Türk Ceza Kanunu, Türk Medeni Kanun, Türk Borçlar Kanunu’nda şartlarının belirtildiği ölçüde zor kullanma yetkisine sahiptir. Bunun için haksız bir saldırı olması, saldırının zor kullanmadan giderilemeyecek nitelikte olması, zor kullanmanın ölçülü ve orantılı olması gibi şartları taşıması gerekmektedir aksi takdirde zor kullanma kanuna aykırı olduğu gibi suç da sayılmaktadır.
Yine silah taşıma ve kullanma yetkileri de bulunmaktadır. Silah kullanma zor kullanma yetkisinin bir sonraki aşaması olup doğrudan silah kullanımı yine suç olarak sayılmaktadır.
Son olarak özel güvenlik görevlilerinin suça el koyma ve delilleri koruma altına alma yetkileri vardır. Özel güvenlik görevlisinin görev alanında suç işlendikten sonra hemen kolluğa haber verilir ve kolluk gelene kadar da olay yerindeki deliller koruma altına alınır ki olayla ilgisi olmayan kişilerce deliller bozulmasın, kolluk geldikten sonra da kolluğun talebi ile kolluğa yardımcı olunur.
Özel güvenlik görevlilerinin haklarına değinecek olduğumuzda da kollukla benzer olduğunu görmekteyiz.
İlk olarak memuriyet sıfatı hakkına değinmekte fayda var. Özel güvenlik görevlileri görevleri ile bağlantılı olarak suç işlerlerse memur sayılmaları nedeniyle daha fazla ceza alacakları gibi suçun mağduru olmaları halinde ise karşı taraf bu defa devlet memuruna karşı suç işlemiş gibi değerlendirilip daha fazla ceza alacaktır.
Yine aylık bağlanma veya tazminat hakları bulunmaktadır. Görevi sırasında yaralanan veyahut vefat eden özel güvenlik görevlisinin yaralanması halinde kendisine vefat etmesi halinde ise mirasçılarına aylık ya da tazminat bağlanmaktadır. Olayın durumuna göre tazminat miktarı değişmekte olup kanun gereği hesaplamalarda en yüksek tazminata hükmedileceğine dair düzenleme bulunmaktadır.
Son olarak özel güvenlik görevlileri dernek ve sendika üyesi olma hakkına da sahiptir. Bununla birlikte bir de siyasi parti üyesi olma durumu vardır ancak bu hususta şart getirilmiştir. Şayet kamu kurum veya kuruluşlarında görev yapılıyor ise bağımsızlık icabı siyasi parti üyesi olunmazken özel bir yerde çalışılıyor ise siyasi parti üyesi olma hakkına sahiptir.
Eğer siz de Özel güvenlik görevlisi olmak istiyorsanız ve araştırma yapıyorsanız;
Özel güvenlik görevlisi olma şartları sayfasından detayları öğrenebilirsiniz.
