Toplum ve Kültür Konu Anlatımı
1. Konu: Kültürün Anlamı
Kültür: İnsan davranışlarını öğrenerek kazanır. İnsanların örgütlenmiş haline toplum denir. Her toplumun bir kültürü vardır. Dil, davranış ve alışkanlıklar kültürü etkiler.
Kültürün Boyutları:
– Düşünce – Normlar – Madde
Niçin? Bilişsel boyutla alakalı değerler, anlam kodları ve idealler.
Nasıl? Davranışsal boyut, kurallar, davranışlar.
Ne? Araç-gereç, coğrafya, doğal kaynak.
Örfler (Zorunlu normlar- sadakat, analık, babalık)
Adetler (Uzun sürede oluşan davranışlar- bayram, misafirlik, yemek)
Görenek (Bölgesel davranış örnekleri)
Kültürün Çeşitli Anlamları
Sosyal miras: Birikimlerin toplamı
Hayat biçimi: Toplumun yaşam biçimi
İdealler: Kurallar, gruplar
Çevreye uyum: Yaşam koşullarına uyum sağlamak
Eğitim: Öğrenilen davranış örüntüleri
Oluşum: İnsanın yarattığı şey
Düşünüş: Düşünce sistemi
Simge: Semboller
Bütüncü kuram: İnsanın öğrendiği bilgi, yetenek, alışkanlık
Bilimde Kültür: Uygarlık
Beşeri alanda kültür: Eğitim
Estetik alanda kültür: Sanat
Maddi alanda kültür: Üretim
Eğitimde kültür: Zihinsel olgunluk (Zeka-davranış uyumu)
Atatürk’e göre kültür uygarlıktır. Devlet fikir ve ekonominin toplamıdır. Devletin temeli okumak, ulus olmak ve sanattır.
2. Konu: Kültürün Ögeleri
- Dil, tarih, sanat dersimiz.net
- Taşıyıcısına ve egemenlik alanına göre kültür:
- Bireysel kültür
- Yöresel kültür
- Ulusal kültür (yeme-içme)
- Bilim ve felsefe gibi evrensel kültür
Ziya Gökalp
Hars: Ulusal kültür, doğa ve temel.
Medeniyet: Bilim, akıl. Evrensel, yapay, harstan doğar.
Kültür Çeşitleri
Maddi kültür: Mimari, araç-gereç, giysi
Manevi kültür: Düşünce biçimleri Birbirlerini etkiler. Ör: Teknoloji iş ve ev hayatını etkiler.
Kültürel gecikme: Maddi kültür değişimine yetişememektir.
3. Konu: Kültürün Toplumdaki Yeri
Kültürün kazanılması: Kültür toplumsallaşarak ve eğitimle kazanılır. Aile eğitimi, okul eğitimi, sanat eğitimi…
Kültürel katılma:
Genel unsurlara katılma: Dil, hukuk kurallarına katılmadır.
Özel unsurlara katılma: İlgi ve yeteneklerine göre gruplara katılma ve meslek edinmedir.
Seçeneklerle katılma: Etkinliklere katılmadır.
Kültür-sanat, kültür-dil, kültür-eğitim
Kültürün Özellikleri
- Görelidir
- Tarihseldir
- Öğrenilir
- Değişkendir
- Toplumsaldır
4. Konu: Kültürle İlgili Temel Kavramlar
Kültür Şoku: Yabancı bir kültürle karşılaşınca yaşanan reaksiyondur.
Balayı dönemi: Her şey ilgi çekici ve farklı gelir.
Huzursuzluk dönemi: Uzun süre kalıcı olmanın farkına varmaktır.
Anlama ve alışma: Zamanla olur
Bütünleşme ve kabul dönemi: Yeni ortam ev gibi hissedilir.
Kültür Yozlaşması ve Kültür Emperyalizmi
Emperyalizm: Siyasi ve ekonomik egemenliktir. Buna istinaden kültür politikaları geliştirilir.
Kültürel yozlaşma: Kültürel ögelerde bozulmadır. Olumlu ve olumsuz olabilir. Olumlusuna kültürleşme denir. Ulusal kültür politikaları geliştirilmelidir.
Kültürel asimilasyon: Bir kültürün başka bir kültürü yok etmesidir.
Etnosantrizim: Kendi kültürünü yüksek görmektir.
Kültürel rölativizm: Kültürler dışarıdan yargılanamaz.
Popüler kültür: Bireyleri etkisi altına alan, onlarda düşünce kalıpları oluşturan, bireyi yönlendiren, buyurucu kültürdür.
Halk kültürü: Doğal yaşantı içinde oluşan karakteristik kültürdür.
Alt kültür: Azınlık
Karşı kültür: Genele karşı
Yüksek kültür: Sanat
5. Konu: Kültürel Tutumlar
Farklı kültürlere karşı geliştirilen tutumlardır. Küreselleşme ve teknolojinin gelişimi kültürel tutumları etkiler. Kültürel çeşitlilik bir zenginliktir. Manevi kültür korunmalıdır.
